Gdzie są granice ludzkich możliwości?
Gdzie są granice ludzkich możliwości?
Czy ludzie przekraczają granice ludzkich możliwości? Takie właśnie pytanie zadali sobie brytyjscy naukowcy skupiając uwagę na ekstremach ludzkiego organizmu. Prześledzili górne granice jego możliwości w trakcie różnych obciążeń. Większość z nas prawdopodobnie nie chciałaby tego doświadczyć.

Ile krwi możemy utracić?

Rekord: utrata 75 proc, objętości krwi.

Zdumiewające: spośród 50-60 min komórek w naszym ciele połowa wchodzi w skład krwi. Bez krwi nie działałby żaden z naszych organów. Ten życiodajny płyn odgrywa główną rolę przy zaopatrywaniu organizmu w tlen (dzięki płucom), z drugiej zaś strony odprowadza produkty zbędne, m.in. dwutlenek węgla powstający podczas przemiany materii. Jeśli chodzi o zdolności obronne organizmu, krew ma do spełnienia bardzo ważną misję. Białe krwinki oraz inni obrońcy organizmu nieustannie wędrują po krwiobiegu i w każdej chwili mogą wy ruszyć do walki z agresorem, który mógłby nam zagrozić. Co godzina szpik kostny produkuje 10 mld nowych krwinek. Tyle samo krwinek zanika w śledzionie i wątrobie. Przeciętna czerwona krwinka żyje około 130 dni i w tym czasie pokonuje w żyłach i aortach ok. 500 km. W jednej kropli krwi znajduje się 250 min czerwonych i ponad 300 tys. białych krwinek. Dorosły mężczyzna ma 4-6 litrów krwi, kobieta - 4-5 1. Każdego dnia cala krew przepływa przez serce około tysiąca razy. W różnych okolicznościach (rany, oddawanie krwi) możemy bez szwanku dla organizmu utracić do 15 proc, całkowitej objętości krwi. Przy większym ubytku serce zaczyna pracować szybciej, puls jest przyspieszony. Odczuwamy nerwowość, mdłości, częstym objawem są dreszcze. Przy utracie ok. 40 proc, krwi jej ciśnienie spada. Jest jej zbyt mało, by wypełnić komorę serca. Dochodzi do zjawiska częstoskurczu (tachykardia) - przyspieszenia bicia serca. Możliwe jest też migotanie komór serca (fibrylacji) - bardzo szybkie i nieregularne skurcze mięśnia sercowego. Wskutek gwałtownego przyspieszenia akcji serca większość ludzi umiera. Swoisty rekord padł w 1987 r., kiedy w organizmie chorej na nowotwór Melissy Oslosky stwierdzono jedynie 0,9 litra krwi. Ubytek następował jednak stopniowo przez kilka tygodni. Teoretycznie organizm ludzki wytrzymuje upływ krwi w granicach 1,9-2,8 litra.

Mózg nigdy nie śpi!

Rekord: mózg normalnego człowieka jest w stanie zapamiętać tyle informacji, ile znajduje się w 20 tys. średniej wielkości słowników Zdumiewające: całkowita długość włókien nerwowych mózgu wynosi od 150 tys. do 180 tys. km.

Światowej sławy amerykański neurolog Joseph LeDoux w artykule „The Emotional Brain” stwierdził, że: Mózg jest najbardziej skomplikowanym urządzeniem spośród tych, które można sobie wyobrazić. Wielu naukowców przedstawia w uproszczeniu mózg jako gąbkę w 80 proc, nasiąkniętą wodą. Czy śnimy, czy czuwamy, wciąż przetwarza olbrzymią liczbę informacji. Tworzy największe zgrupowanie wyższych obwodów ośrodkowego układu nerwowego. Choć masa mózgu to jedynie około 2 proc, wagi całego ciała, zużywa on jedną piątą energii organizmu. Po rozwinięciu wszystkich fałd kora mózgowa przykryłaby podłogę w pomieszczeniu o powierzchni 25 rrf. Mózg zbudowany jest z ponad 100 mld pojedynczych komórek nerwowych (neuronów). Każda z nich tworzy do 20 tys. połączeń z innymi neuronami. Co roku 31 min neuronów w naszym mózgu obumiera. Do niedawna sądzono, że w miejsce zużytych neuronów nie pojawiają się nowe, jednak ostatnio naukowcy australijscy z Queens Island Brain Institute odkryli regeneracyjne zdolności obszaru mózgu odpowiedzialnego za uczenie się i pamięć. Stwierdzili, że w obrębie hipokampu znajdują się komórki macierzyste, które mogą być wykorzystywane w procesie regeneracji uszkodzonych nerwów. Ta najbardziej skomplikowana część ludzkiego ciała waży 1300--1500 g. Inteligencja nie zależy jednak wprost od masy mózgu. Przykładem mogą być kobiety, których mózg jest zazwyczaj mniejszy niż mężczyzn. Ludzki mózg pływa w koktajlu różnych substancji chemicznych, od których zależą zmiany nastrojów, motywacji, koncentracji oraz sprawność umysłowa. Najstarszą częścią mózgu jest pień mózgowy regulujący podstawowe czynności życiowe. Z pnia mózgu w toku ewolucji powstała nowa kora mózgowa, czyli istota szara przodomózgowia. Najstarszym ze zmysłów jest węch, którego wrażenia odbierane są w płacie węchowym. Z niego rozwinął się układ limbiczny zawierający ośrodki regulujące emocje, czuwanie, pożądanie, agresję.

Serce - życiodajna pompa

Rekord: w ciągu 70 lat ludzkiego życia serce wykonuje tyle pracy, że można byłoby ją wykorzystać do wciągnięcia lokomotywy na najwyższy szczyt Europy Mont Blanc (4807 m).

Zdumiewające: wszystkie naczynia krwionośne znajdujące się w ciele człowieka po połączeniu mierzyłyby 100 tys. km, czyli dwa i pół razy więcej, niż wynosi długość równika. Spróbujcie wziąć do ręki gumową zabawkę i ściskać ją 70 razy na minutę. Z trudem udałoby się może wykonywać to ćwiczenie przez cały dzień, a co dopiero mówić o całym życiu. Serce, które ma wielkość zaciśniętej pięści, musi jednak wykonywać taką pracę. Mięsień serca miewa różną wagę: należące do urzędnika waży około 300 g, zaś do intensywnie pracującego sportowca - nawet dwa razy tyle. W ciągu jednego dnia serce wykonuje 104 tys. uderzeń. W ciągu roku ponad 36 min. Gdybyśmy za każde uderzenie otrzymali złotówkę, po 10 dniach bylibyśmy milionerami! Serce ma taką  siłę, że mogłoby wypompować krew na wysokość ponad 9 m. Mięsień serca co minutę przepompowuje przeciętnie 5 litrów r krwi. W ciągu 70 lat ludzkiego życia można by nią napełnić kanał o szerokości 1 m, głębokości 2 m i długości ok. 100 km. Skurcz, podczas którego krew wypływa z lewej komory do aorty, wywołuje falę, która rozchodzi się w tętnicy z szybkością 11 m/s, czyli ok. 40 km/godz.

Jaki chłód zniesie ludzki organizm?

Rekord: temperatura ciała +16 st. C.

Zdumiewające: temperatura minus 110 st. C bywa stosowana przy leczeniu niektórych dolegliwości (krioterapia).Każdy z nas z własnego doświadczenia wie, że normalna temperatura ludzkiego ciała waha się pomiędzy 36,4 a 36,7 st. C. Co dzieje się z organizmem, kiedy temperatura spada poniżej granicy normy? Jeśli termometr wskazuje, że temperatura ciała spada poniżej 36 st. C, mówimy o hipotermii. Nasze reakcje są wolniejsze, zmniejsza się również szybkość działania naszego umysłu. A co by się stało, gdyby wskazania termometru nadal spadały?

35 st. C - Nie jesteśmy już w stanie się podpisać, nasz krok staje się chwiejny.

33 st. C - Zaczynamy zachowywać się irracjonalne. Dla przypadkowych świadków wyglądamy jak pacjenci zakładu psychiatrycznego, którzy rozbierają się nawet podczas dużego mrozu.

32 st. C - W większości wypadków organizm przestaje funkcjonować.

30 st. C - Tracimy świadomość, nasz organizm powoli rezygnuje z prób podwyższenia lub utrzymania temperatury ciała. Gwałtownie spada częstotliwość oddechu, w ciągu minuty wykonujemy jeden do dwóch oddechów.

28 st. C - Pojawia się arytmia serca.

20 st. C - Serce, życiodajna pompa, przestaje pracować.

U niektórych osób nie musi to jednak oznaczać śmierci. W 2001 r. lekarze przywrócili do życia niemowlę, którego serce przestało bić na dwie godziny, a temperatura jego ciała spadła do 16 st. C.

Jaką szansę prze -życia ma człowiek potrącony przez pojazd?


Rekord: znane są przypadki, kiedy człowiek przeżył bezpośrednie uderzenie samochodu jadącego ponad 100 km/godz.

Zdumiewające: tylko 1 proc, osób ma szansę przeżyć uderzenie samochodu jadącego z szybkością ponad 60 km/godz. W obecnych czasach wiele osób, zamiast przemieszczać się pieszo, wybiera szybkie pojazdy. Bywa, że taki pojazd zderza się z pieszym. Jaką szansę przeżycia ma wówczas uderzony człowiek? Eksperymenty dowiodły, że pieszy potrącony przez samochód jadący z szybkością 30-45 km/godz. ma 87 proc, szans na przeżycie. Jednak przy szybkości 45-50 km/godz. jego szanse na szczęśliwe wyjście z opresji maleją do 37 proc. (Dla osób siedzących za kierownicą szybkość ta wydaje się niewielka).

Jaką maksymalną szybkość wytrzymują nasze nogi?

Rekord: Michael Johnson - 37,27 km/godz. Zdumiewające: ścięgna nóg wytrzymują szybkość nawet 100 m na 9 s.

Światowym rekordzistą szybkości jest Jamajczyk Usain Bolt, który w maju tego roku przebiegł 100 m w czasie 9,72 s. W przeliczeniu odpowiada to szybkości 37 km/godz. Jednak Michael Johnson był jeszcze szybszy, choć rekordowy wynik osiągnął na swoim koronnym dystansie 200 m. Specjaliści wiedzą jednak, że zawodnicy biegnący na 200 m drugą połowę dystansu pokonują szybciej niż pierwszą. Johnson dokonał tego już w 1996 r. w Atlancie - pobiegł z szybkością 37,27 km/godz. Czy poruszając się jedynie na własnych kończynach, można pokonać tę granicę? Musimy wziąć pod uwagę, że podczas biegu pracują głównie  mięśnie czterogłowe ud połączone z kolanami za pomocą ścięgien. Według badań lekarskich ruch z szyb kością większą niż 100 m w ciągu 9 s mógłby te ścięgna uszkodzić.

Jaki hałas wytrzyma zmysł słuchu?

Rekord: 175 dB z odległości jedynie 2 m (wybuch granatu T-429).

Zdumiewające: przy najwyższych słyszalnych dźwiękach bębenek ucha drży aż 40 tys. razy na sekundę.

Małżowina uszna pobiera bodźce akustyczne i przez przewód słuchowy prowadzi je dalej do wnętrza głowy. Tam fala dźwiękowa trafia na błonę bębenkową i wprawiają w drgania. Trzy kosteczki słuchowe - młoteczek, kowadełko, strzemiączko - wzmacniają drgania błony bębenkowej i przenoszą je do spiralnego kanału kostnego (ślimaka) wypełnionego płynem. Pobudzenia znajdujących się tam 20 tys. rzęsek zamieniane są na impulsy nerwowe przekazywane dalej do mózgu. Rzęski bardzo nie lubią strzałów, hałasu ciężkich maszyn, a także zbyt głośnej muzyki.

Poziom głośności szeptu wynosi 20 decybeli (dB), krzyku - ok. 90 dB. Huk startującego samolotu (120 dB) jest dźwiękiem bolesnym. Zdaniem naukowców człowiek jest w stanie znieść dźwięk o poziomie głośności 160 dB. Niezwykle istotne jest to, czy mamy do czynienia z dźwiękiem jednorazowym, czy też z dłuższym działaniem fal dźwiękowych. Górna granica wytrzymałości ludzkiego ucha wynosi 160 dB, głośniejsze dźwięki mogą przerwać błonę bębenkową. Najgłośniejsza fala dźwiękowa powstała podczas wybuchu wulkanu Krakatoa w 1883 r. - 160 km od epicentrum zmierzono falę dźwiękową o głośności 180 dB. Wszyscy, którzy znajdowali się w odległości mniejszej niż 20 km, doświadczyli dźwięku o głośności 200 dB - fala ciśnieniowa prawdopodobnie rozerwała im płuca. Do obiegu krwi przedostało się powietrze, powodując embolię płuc. Dźwięk powyżej 190 dB może zabić. 

Możliwości naszej skóry

Rekord: najdłuższe paznokcie u rąk ma Hindus Shridhar Chillal (ur. 1937 r.). W 1995 r. suma długości paznokci u jego lewej ręki wynosiła niewyobrażalne 574 cm!

Zdumiewające: przeciętny człowiek traci w ciągu roku 4 kg obumarłego złuszczonego j naskórka oraz 30 tys. włosów.   Skóra rośnie wraz z ciałem. W zależności od rozmiarów człowieka jej powierzchnia wynosi 1,5-2 m sześć. W najgrubszym miejscu, na piętach, ma grubość 5 mm, a w najcieńszym, na po- i wiekach, 0,5 mm. W skórze znajdują się miliardy (!) cienkich naczyń krwionośnych, które po- i przez kurczenie się i rozciąganie regulują temperaturę ciała. Na powierzchni skóry znajdują ' się też gruczoły potowe - najwięcej na dłoni (do 500 na 1 cm kw.). Pot jako mieszanina ! związków chemicznych służy przede wszystkim do ochładzania ciała. W normalnych warun-1 kach nasze ciało wypoci w ciągu dnia przeciętnie ok. 0,3 1. Przy wyższej temperaturze i większej wilgotności jest to nawet 2,5 1 potu. Przed wpływem środowiska zewnętrznego nasze ciało chronią również włosy. Paznokcie, to martwa warstwa rogowa zbudowana z twardej keratyny. Najszybciej rośnie paznokieć na palcu środkowym (ok. 0,1 mm dziennie), najwolniej na małym.



Komentarze

https://minds.pl/assets/images/user-avatar-s.jpg

0 comment

Nikt jeszcze nie napisał komentarza!