views
Ogólne terminy przedawnienia określa kodeks cywilny w art. 118. Zgodnie z nim, roszczenia majątkowe przedawniają się po 10 latach, chyba że przepis szczególny na zasadzie wyjątku określa inny termin. Jeżeli jednak roszczenia majątkowe związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej to przedawniają się one znaczenie szybciej, bo już po 3 latach. Ten sam 3 letni termin obowiązuje dla przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe np. o odsetki.
Termin przedawnienia zaczyna biec od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Roszczenie jest wymagalne, gdy wierzyciel może żądać od dłużnika, aby je spełnił a po stronie dłużnika taki obowiązek zachodzi. Przy długu pieniężnym, co do zasady, roszczenie jest wymagalne, gdy upłynął termin jego zapłaty.
Termin przedawnienia kredytu.
Bank jest przedsiębiorcą, a kredyty, które udziela swoim klientom związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zatem roszczenie banku wynikające z niespłaconego kredytu przedawnia się po upływie 3 lat od dnia wymagalności. Dotyczy to wszystkich kredytów, zarówno tych udzielanych konsumentom jak i przedsiębiorcom. Cel czy sposób wykorzystania kredytu są bez znaczenia.
W sytuacji, gdy kredyt spłacany jest w ratach, roszczenia banku wynikające z poszczególnych rat mają odrębne terminy przedawnienia, liczone od daty, kiedy dane raty mają być płatne zgodnie z umową kredytu. Roszczenie banku dotyczące każdej z rat będzie przedawniać się w różnych datach, gdyż dane raty mają różne terminy płatności, a tym samym inne terminy wymagalności. W praktyce, gdy kredytobiorca nie spłaca rat zgodnie z przyjętym harmonogramem bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu. Na skutek wypowiedzenia kredytu raty, które nie były jeszcze wymagalne stają się takimi z upływem terminu wypowiedzenia. Pamiętaj, że wypowiedzenie umowy kredytu każdego rodzaju prowadzi do wymagalności kredytu, a tym samym powstania obowiązku jego spłaty. O tym kiedy bank ma prawo wypowiedzieć kredyt dowiesz się stąd: Kiedy bank może wypowiedzieć umowę kredytu?
Termin wypowiedzenia kredytu wynosi 30 dni, chyba że umowa przewiduje dłuższy termin. W razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy termin ten jest znacznie krótszy i wynosi 7 dni. Wypowiedzenie umowy kredytu następuje zazwyczaj na piśmie. W piśmie tym bank wskazuje termin, w którym kredyt powinien być w całości spłacony. Tak oznaczona data będzie punktem startu dla terminu przedawnienia, gdy kredyt został wypowiedziany. Zacznie on biec od tego dnia.
Bieg terminu przedawnienia może być przerwany.
Przedawnienie kredytu nie oznacza, że w każdym przypadku po 3 latach od dnia wymagalności kredyt będzie przedawniony. Doszłoby do tego tylko wtedy, gdyby bank nie podjął żadnych działań związanych z niespłaceniem kredytu. Z reguły banki takie czynności podejmują. Polegają one na:
- wystąpieniu do sądu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu – zaciągając kredyt w banku, kredytobiorca składa oświadczenie o poddaniu się egzekucji, na podstawie którego bank będzie mógł taki tytuł wystawić;
- wystąpieniu do sądu z pozwem cywilnym, gdyby z jakiś względów wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego nie było możliwe;
- wystąpieniu do komornika sądowego z wnioskiem o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi – po uzyskaniu w sądzie klauzuli wykonalności na b.t.e. czy wyrok lub nakaz sądowy.
W następstwie każdej z powyższych czynności bieg terminu przedawnienia kredytu zostanie przerwany, a po każdym przerwaniu termin ten musi biec od nowa. Przy czym trzeba też pamiętać, że termin przedawnienia nie rozpocznie od nowa swojego biegu zanim nie zakończy się stosowne postępowanie przed sądem lub u komornika. Czyli mówiąc prościej, jeżeli sprawa jest w sądzie lub u komornika to przedawnienie kredytu otrzymuje czerwone światło i czeka na zielone. :-) Gdy postępowanie sądowe lub egzekucyjne zostało zakończone, termin przedawnienia zostaje przesunięty na linię startu, dostaje zielone światło, zaczyna swój bieg od początku i znowu musi biec 3 lata bez przerwy.
Możliwe jest, że wystąpi wielokrotne przerwanie biegu terminu przedawnienia dla tego samego roszczenia z kredytu. Po zakończeniu czynności sądowych i nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, który wystawił bank termin przedawnienia zaczyna biec od nowa, ale na skutek złożenia u komornika wniosku o wszczęcie egzekucji znowu zostanie przerwany. Jeśli egzekucja nie będzie skuteczna i komornik ją umorzy z tego powodu, to termin przedawnienie kolejny raz rozpocznie bieg. Może się jednak zdarzyć, że za jakiś czas egzekucja znowu zostanie wszczęta, co znowu przerwie bieg terminu przedawnienia itd. W takiej sytuacji, roszczenie banku wynikające z kredytu przedawni się w sposób skuteczny, jeżeli upłynie 3 lata od ostatniego, prawomocnego postanowienia komornika o umorzeniu egzekucji.
Musisz również wiedzieć, ze poza czynnościami sądowymi czy komorniczymi, o których napisałem, bieg terminu przedawnienia kredytu zostanie także przerwany na skutek tzw. uznania roszczenia przez dłużnika (kredytobiorcę). Uznanie roszczenia ma miejsce wówczas, gdy dłużnik wyraźnie oświadcza wobec wierzyciela (banku), że uważa roszczenie za istniejące lub w inny jednoznaczny sposób zachowuje się w taki sposób, że traktuje roszczenie za istniejące. Przykładem uznania roszczenia będą rozmowy czy korespondencja z bankiem na temat umorzenia płatności z tytułu kredytu, lub odroczenia terminu ich spłaty. Czynności tego rodzaju będą powodować przerywanie biegu terminu przedawnienia kredytu.
Przedawnienie kredytu a bankowy tytuł egzekucyjny.
O bankowym tytule egzekucyjnym napisałem szczegółowo tutaj: Bankowy tytuł egzekucyjny – jak to działa? Dokument ten po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności może być podstawą wszczęcia egzekucji komorniczej przeciwko dłużnikowi banku. Wystawienie b.t.e. przez bank, czyli czynność polegająca na sporządzeniu tego dokumentu zgodnie z wymogami ustawy Prawo bankowe, nie przerywa biegu terminu przedawnienia roszczeń z kredytu. Przerywa go natomiast, jak już wiesz, złożenie przez bank w sądzie wniosku o nadanie mu klauzuli wykonalności. Klauzula wykonalności to sądowe stwierdzenie, poświadczone urzędową pieczęcią, że tytuł egzekucyjny może być podstawą egzekucji z majątku dłużnika. W czasie rozpatrywania przez sąd wniosku w tym zakresie, termin przedawnienia nie biegnie. Wprawdzie czynności sądu ograniczają się do zbadania wystawionego przez bank b.t.e. wyłącznie od strony formalnej i teoretycznie zgodnie z przepisami nie powinny trwać dłużej niż 3 dni, ale z doświadczenia mogę powiedzieć, że rożnie z tym bywa. Po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności b.t.e., termin przedawnienia należy liczyć od początku, od daty uprawomocnienia się postanowienia sądu w tej materii.
Co bardzo ważne, nadanie przez sąd klauzuli wykonalności b.t.e. nie wydłuża 3 letniego terminu przedawnienia dla kredytu. W sytuacji, gdy bank będzie dochodził roszczeń z kredytu na podstawie b.t.e. zaopatrzonego w taką klauzulę, okres przedawnienia nadal wynosi 3 lata.
Inaczej będzie w przypadku, gdyby bank dochodził roszczenia z kredytu na podstawie wyroku sądowego albo nakazu zapłaty, względnie ugody sądowej. Wówczas okres przedawnienia kredytu wydłużyłby się do 10 lat zgodnie z art. 125 k.c. Nie jest to wykluczone, gdyby z jakiś względów bank nie mógł wystawić b.t.e. w konkretnej sprawie i dochodził swoich roszczeń na zasadach ogólnych. W praktyce, w znakomitej większości przypadków, banki robią to w oparciu o wystawiony przez siebie b.t.e.
Jak podnieść zarzut przedawnienia?
Gdy bank dochodzi swojego roszczenia na podstawie b.t.e., to po doręczeniu przez komornika dłużnikowi postanowienia o wszczęciu egzekucji, może on w ciągu 7 dni złożyć zażalenie na postanowienie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności b.t.e. Jeżeli jednak dłużnik zamierza bronić się zarzutem przedawnienia to „strzelanie z takiego działa” w treści zażalenia nie będzie skuteczne. W takiej sytuacji powinien on wytoczyć przeciwko bankowi powództwo przeciwegzekucyjne. To w pozwie wszczynającym to powództwo należy podnieść zarzut przedawnienia i żądać, aby na tej podstawie sąd pozbawił b.t.e. wykonalności. Co istotne, sąd nie uwzględnia przedawnienia z urzędu, może zrobić to jedynie na skutek zarzutu podniesionego przez dłużnika. Powództwo przeciwegzekucyjne wytacza się przed sądem, w którego okręgu egzekucja jest prowadzona.
Przedawniony dług nadal istnieje.
Pamiętaj także, że nawet jeśli dług wynikający z kredytu przedawnił się, to pod względem prawnym wciąż istnieje. Dłużnik podnosząc zarzut przedawnienia „obezwładnia” wprawdzie wierzyciela (bank) i ten nie może przy pomocy sądu i komornika skutecznie go wyegzekwować, nie oznacza to jednak, że dług zniknął jak kamfora. Dlatego dłużnik banku będzie figurował z tego tytułu w Biurze Informacji Kredytowej oraz różnych rejestrach dłużników.
Przedawniony dług może także zostać sprzedany firmom windykacyjnym. Ponadto jeśli dłużnik spłaci kredyt w banku nie wiedząc, że jest on przedawniony, nie ma prawa żądać zwrotu tego co zapłacił.
Komentarze
0 comment