Góra lodowa jest masywem lodowym pochodzącym z lodowca lub polarnej pokrywy lodowej, która odłamała się, a następnie odpłynęła w morze. Tylko jedna ósma góry lodowej wystaje ponad powierzchnię wody. Dlatego właśnie są one tak niebezpieczne dla statków.

Jak powstały góry? Powierzchnia Ziemi składa z szeregu olbrzymich płyt. Przesuwają się one powoli w różnych kierunkach i niekiedy zderzają się ze sobą (powyżej). Gdy to się zdarza, krawędzie płyt są wypychane ku górze, a tworzące je warstwy skał gną się i...

Gleba jest mieszaniną cząstek skalnych i próchnicy powstałej ze szczątków obumarłych roślin i zwierząt. Próchnica rozkłada się, uwalniając substancje mineralne umożliwiające rozwój roślin. Pod warstwą orną jest jałowe podglebie, a pod nim podłoże skalne

Jak powstają jaskinie? Wiele jaskiń znajdujemy w skałach wapiennych (poniżej). Powstają one wówczas, gdy wody deszczowe przesiąkają w głąb przez szczeliny w skałach. Woda, rozpuszczając wapień, powiększa je. Teraz pod ziemią mogą już płynąć strumienie. Ni...

Co to jest lodowiec? Lodowiec (z prawej) jest "rzeką” z lodu, tworzącą się wysoko w górach lub w pobliżu biegunów. Powoli spełza w dół, z szybkością kilku metrów rocznic. Niesie przy tym odłamki i bryły skalne zdzierające ściany i dna dolin. Później osadz...

Jak duża część Ziemi jest pokryta przez oceany? Oceany pokrywają 71% powierzchni kuli ziemskiej. Kontynenty są więc w istocie ogromnymi wyspami oblanymi bezmiarem wody.

Dna morskie (poniżej) mają swe równiny, doliny, góry, a nawet wulkany. Przy brzegu jest płytki szelf kontynentalny. Opada on ku równinie znajdującej się na głębokości ok. 4000 m. Są tu też głębokie rozpadliny zwane rowami oceanicznymi i wypiętrzenia zwane

Jak powstają pioruny? Pioruny powstają wówczas, gdy w chmurach nagromadzą się potężne ładunki elektryczne na skutek tarcia o siebie kryształków lodu i cząsteczek wody. Wyładowanie elektryczne, zachodzące między dwiema chmurami lub chmurą a Ziemią, widoczn...

Co to jest sejsmograf? Sejsmograf służy do pomiaru siły trzęsienia Ziemi. Podczas trzęsienia swobodnie zawieszone wahadło drży, a pisak rysuje linie na papierze umieszczonym na obracającym się

Dlaczego wulkany wybuchają?Wulkany wybuchają, gdy płynna magma z wnętrza Ziemi przebija sobie drogę przez skały na powierzchnię (z lewej).

Huragan (cyklon, tajfun) jest to . wirujący układ bardzo silnych wiatrów. Wiatr w pobliżu jego środka może osiągnąć prędkość 20o km/godz. Huragany takie powstają nad gorącymi, tropikalnymi morzami. Powierzchniowe wody nagrzewają się tam i parują, tworząc...

Jak mierzymy prędkość wiatru? Prędkość wiatru jest oceniana w stopniach w skali Beauforta. Ma ona zakres od 0 (cisza) do 12 (huragan). Skala określa, co dzieje się przy różnych prędkościach wiatru (z prawej). Przy l - dym powoli przemieszcza się. Przy si...

Co to były epoki lodowcowe? Epoki lodowcowe, czyli zlodowacenia (na prawo) były okresami w dziejach Ziemi, kiedy panowała wyjątkowo niska temperatura. Ostatnia epoka lodowcowa zakończyła się ok. 10 000 lat temu. W pobliżu biegunów' wielkie masy wody zamie...

Ziemia działa jak ogromny magnes z liniami sil otaczającymi jej całą powierzchnię (powyżej). Bieguny magnetyczne Dlaczego igła kompasu wskazuje północ? położone są w pobliżu obu jej biegunów północnego i południowego. Namagnesowane przedmioty, takie jak i...

Dlaczego mamy pory roku? Ziemia okrąża Słońce w ciągu jednego roku. Ale oś Ziemi jest nachylona. Oznacza to, że różne części Ziemi otrzymują odmienne ilości światła słonecznego, a więc są cieplejsze lub chłodniejsze podczas różnych etapów jej wędrówki po...

Naukowcy uważają, że kontynenty powstały z jednego ogromnego prakontynentu zwanego Pangeą. Początkowo rozpadła się ona na dwie części, a później na niniejsze płyty. Dryfowały one po kuli ziemskiej oddalając się od siebie, aż dotarły w obecne miejsca.