Nowotwór piersi - przyczyny, samobadanie, leczenie

Dyskutujemy często, jak natura wy­posażyła celebrytki, czy ich piersi są prawdziwe, czy może wypełnione si­likonem lub poprawione skalpelem chirurgicznym, ł chociaż kobiety po­winno się oceniać wg cech charakteru, mężczyźni i tak najpierw gapią się na ich biust.

Niestety, nawet w najpiękniejszych kobiecych piersiach może pojawić się intruz - nowotwór. W Polsce na raka gruczołu sutkowego zapada ok. 11 tys. kobiet rocznie. Stanowi on ok. 20-30% wszystkich chorób nowo­tworowych dotykających kobiet. Śred­ni wiek pacjentek, u których się poja­wia, to 64 lata, ale często występuje nawet przed 35. rokiem życia. Rak piersi jest wyjątkowo inwazyjny, gdyż szybko rozprzestrzenia się w formie przerzutów. Z piersi wędruje najczę­ściej do kości, wątroby, płuc i mózgu. Optymizmem napawa fakt, iż spada liczba zgonów spowodowanych rakiem sutka.

Naucz się własnych piersi

W blisko 90 % same kobiety diagno­zują u siebie guzki, chociaż regularną samokontrolę piersi przeprowadza za­ledwie ok. 30%pań.

Każda z przedstawicielek płci pięknej powinna regularnie się badać, dotykać swych piersi, by poznać ich strukturę, twardość, uzyskać wyczucie miąższu. Ta znajomość może bowiem ocalić jej życie. Nie wystarczy pobieżny dotyk pod prysznicem. Warto opanować prostą technikę samobadania piersi i wykonywać ją rzetelnie, z największą dyscypliną, a przede wszystkim należy czynić to regularnie!

Młodsze kobiety powinny badać sobie piersi zaraz po wystąpieniu miesiącz­ki, kiedy wyrównuje się poziom hor­monów i pierś jest miękka. Panie po menopauzie mogą robić to najlepiej tego samego dnia, np. zawsze 1. każ­dego miesiąca. Gdy zażywają prepa­raty hormonalne, dobrym momentem jest tydzień po rozpoczęciu nowego opakowania leku.

Pamiętajmy, że nikt nie ma idealnie sy­metrycznej budowy i także piersi mogą się różnić między sobą. Trzeba zwró­cić jednak uwagę, czy nie zaszła nowa zmiana w ich wyglądzie. Gdy palcami wyczujesz guzek, zachowaj spokój. Sprawdź to samo miejsce na drugiej piersi. Jeżeli się różnią, zaznacz podejrzane miejsce na drugiej piersi. Mogą to być cysty lub zgrubienia mastopatyczne. Ponadto tuż przed miesiączką piersi i brodawki stają się nabrzmiałe, zmie­nia się ich struktura, są grudkowate i wrażliwe na dotyk. Węzły chłonne z kolei mogą ulec powiększeniu w wy­niku infekcji. U wielu młodych kobiet pojawiają się też hormonozależne guz­ki - gruczolakowłókniaki. Najczęściej znikają one samoistnie.

Każde nowe „odkrycie” trzeba jednak niezwłocznie skonsultować z leka­rzem. Gdy coś cię zaniepokoi, nie cho­waj głowy w piasek, nie zwlekaj. Ma­szeruj do lekarza! Jeśli rzeczywiście to rak, każdy dzień zwłoki zmniejsza szansę na wyleczenie. I przeciwnie: wczesna diagnoza oraz podjęcie lecze­nia to gwarancja uratowania życia!

Samobadanie to żadna sztuka, czyli jak badać piersi

DŁONIE NA BIODRA!

Oprzyj mocno dłonie na biodrach i napnij mięśnie klatki piersiowej. Powtórz obserwację.Dalej z dłońmi na biodrach, pochylaj się do przodu, zmieniając siłę napięcia mięśni.Na koniec załóż ręce za głowę. Obserwuj wielkość piersi, ich kształt, stan skóry, zabarwienie, brodawki.

DOTYKAJ TRZEMA PALCAMI!

Nadal stojąc, załóż prawą rękę za głowę, połóż trzy środkowe palce lewej dłoni płasko na prawej piersi. Delikatnie ją dotykaj. Opuszki palców bardzo szybko wyczują zróżnicowaną strukturę tkanki. Kolistym ruchem przesuwaj po powierzch­ni i badaj małe obszary piersi, tak by objąć cały jej obszar. Za pierwszym razem czyń to, ledwie naciskając, potem rób to mocniej, na koniec - lekko ugnia­taj. Następnie zbadaj lewą pierś prawą dłonią. Na koniec sprawdź obie pachy.

LEŻĄC

Powtórz to badanie, leżąc z ręką za gło­wą, raz na prawym, raz na lewym boku. Połóż się na plecach, ale nogi i biodra pozostaw ułożone na boku, a rękę trzymaj za głową. W tej pozycji jeszcze raz zbadaj piersi. Koliste ruchy palców powinny prowadzić od środka pachy na dół i do góry, „ruchem kosiarki", tak by zbadana została cała powierzchnia obu piersi aż po mostek.

Połóż się płasko na plecach, ręka pozostaje za głową, i jeszcze raz, tymi samymi ruchami, czyniąc to trzy razy i zwiększając stopniowo nacisk palców, zbadaj całą powierzchnię piersi i pach. Na koniec zbadaj obszar położony nad i pod obojczykami.

Mammografia pozwala do­strzec wszelkie nieprawi­dłowe twory, zwapnienia i zgrubienia tkanki, asy­metrie i zaburzenia w budowie piersi. Czasem zwapnienia są sygnałem, że może zagrażać rak sutka.

Badanie USG jest dalszym narzędziem wczesnej diagnostyki wykrywania raka. Jest przy­datne zwłaszcza przy odróż­nianiu cyst od guzków, a także służy badaniu kobiet młodszych, u których gęsta tkanka gruczołowa utrudnia ocenę obrazu w czasie badania mam­mograficznego. W wyjątkowych sy­tuacjach wykorzystuje się tomogra­fię lub rezonans. Ostateczną wiedzę o charakterze zmiany daje badanie tkanki, czyli biopsja. Metodą stan­dardową jest biopsja cienkoigłowa, wykonywania w miejscowym znie­czuleniu. Czasami niestety wynik bywa niepokojący i wiąże się z decyzją o ingerencji chirurga.

CO TO MAMMOTOMIAY

W przypadku stwierdzenia nowo­tworu coraz częściej nie wykonuje się standardowej operacji chirurgicznej. Technika medyczna jest już bardzo zaawansowana i zdarza się, że lekarz kieruje pacjentkę na biopsję mammotomiczną, która nie uszkadza całej piersi, a nawet nie powoduje jej defor­macji. Igła z pojedynczego wkłucia precyzyjnie pobiera materiał do ana­lizy z określonego przez komputer miejsca wewnątrz sutka. Może usu­nąć również zmiany od 1 mm do kilku centymetrów. Podobny zabieg trwa około 20 minut i kobieta z niewielkim plasterkiem, bez szwów chirurgicz­nych, wychodzi po nim do domu.